-
1 түпнұсқалық
аутентичный (бірдей дәрежеде түпнұсқа ретінде қаралатын және бірдей күші бар бір не бірнеше тілде жазылған мәтін) -
2 ал
ал Iсм. алд.ал IIон, тот (конечный "л" иногда сохраняется только в им. п., в остальных падежах выпадает илипереходит в "н"; анын род. п., ага, аа, аган дат. п., аны вин. п., анда местн. п., андан исх. п.);аныңар ырас в этом вы правы;аны менен с ним;ал эмес не он; не тот;ал жерде там; в том месте;аа кандым дебес он не скажет, что этим удовлетворён;аны менен бирге вместе с ним; вместе с тем; одновременно с тем;ан үчүн или анын үчүн для него, для того; потому, по той причине;ансыз без него, без того;ансыз да берем я и без того дам; я и так дам;аган чейин до того; тем временем;анысы то его (ему принадлежащее); тот из них;анысы да эчтеме эмес и это бы (у него) ещё ничего, ещё туда-сюда;аным тот мой, то моё;аным чын то, что я сказал, правда;аны-муну (им. п.) то-сё; кое-что; всякая мелочишка;ачып көзүн жумганча, аны-муну кылганча (или дегиче) фольк. (стереотипное выражение) в мгновение ока (букв. пока откроешь и закроешь глаза, пока то-сё сделаешь или скажешь);аның тот твой, то твоё;анысы аны менен бүтсүн или анысы ал болсун или ал - ал болсун допустим, что это так (но...); ладно, пусть это будет так (но-...);бирок аа Темирдин көзү жетти но Темир понял это;адам баласы аа эмине дебес! что (только) человек не скажет об этом!;анан?1) или аманчы? а как же иначе?, ну, а то!, конечно же так!;2) ну, а дальше?ал тургай см. тур- II 10.ал IIIар.1. сила, мощь;бөрү карыса да, бир койлук алы бар погов. у волка, даже если он состарится, на одну овцу силы хватит;алы аз слабосильный;алым кетип турат я чувствую слабость;ал жок, абдан айыга элекмин сил нет, я ещё не совсем поправился;алдан тай- см. тай- V;2. положение; состояние;алы жаман он в плохом состоянии; у него скверное положение;жаман алга түштүм я попал в скверное положение;ал-абал см. абал II;алыбы?! где у него силы?!, где уж ему!, разве он сможет?!;балбандардын баарысы макул дебес алыбы! фольк. разве же смогут богатыри не согласиться!;тилине алы жетпейт или оозуна алы жетпейт он невоздержан на язык;жан алы калбай кубанды он очень обрадовался; он был вне себя от радости;жан алы калбай жалынат он усиленно просит, он умоляет.ал- IV1. брать, взять;катын ал- взять жену, жениться;алган эри жарашса, кара катын ак болот погов. когда муж хорош, то чёрная жена станет белой;алган1) взявший;2) этн. муж; жена;алганым1) взятое мною; то, что я взял;2) этн. мой муж; моя жена;алганың1) взятое тобой;2) этн. твой муж; твоя жена;канчалык жаман болсо да, алганыңдан сүрдөйсүң фольк. как ни плох твой муж, ты всё же перед ним робеешь;алганы менен тең карысын! пожелание новобрачным пусть (молодые) состарятся одновременно!;тамактан башын алып подняв голову от пищи;тырмак ал- подстричь ногти;алып кет- (в произношении иногда апкет-)1) увести; увезти; унести;2) расстроить (желудок); прослабить;сүт ичимди алып кетти у меня от молока расстроился желудок (букв. молоко расстроило мне желудок);алып кел- (в произношении иногда апкел-) привести; доставить (сюда); принести;алып бар- (в произношении иногда алпар-, алар-) отводить; отвозить; относить;жыйын алып бар- или жыйналыш алып бар- вести собрание;алып жүр- носить с собой, всегда иметь при себе;алып бер- (в произношении часто апер-)1) подать;2) купить для кого-л.; купить в подарок;атам мага тай алып берди отец купил мне жеребёнка;катын алып бер- уст. женить;алып кал-1) оставить у себя;акча барда алып кал получи деньги, пока они есть; купи, пока у тебя есть деньги (пользуйся случаем);катынын коё берип, баласын алып калды с женой он развёлся, а ребёнка оставил у себя;2) спасти;мени өлүмдөн алып калды или жанымды алып калды он меня спас от смерти (напр. о враче);2. получать; принимать;кат алдым я получил письмо;акымды алдым я получнл то, что мне причиталось;3. покупать;ат алдым1) я взял лошадь;2) я купил лощадь;4. (о ловчей птице, о собаке) поймать; схватить;түлкү алган итке сый жок погов. собаке, поймавшей лису, награды нет (это её обязанность);5. победить;"алдым кулду" деп, сайды он пронзил (копьём), сказав "я победил" (в поединке);6. в роли вспомогательного глагола1) с деепр. наст. вр. основного глагола выражает возможность (если он в положительной форме) или невозможность (если он в отрицательной форме) совершить данное действие;чыга аламын я смогу выйти; я смогу взойти, взобраться;кире аласың ты сможешь войти;окуй алат он сможет прочитать;окуй албадым я не мог прочитать;бара албайсың ты не сможешь пойти;ала албадың ты не смог взять;2) с деепр. прош. вр. основного глагола чаще всего указывает на то, что действующее лицо совершает данное действие для себя или в отношении себя, что результат действия направлен на действующее лицо (в противоположность бер-) или выражает неожиданность действия;сатып алдым я купил (для себя);жеп алдым я поел;окуп алдым я прочитал (для себя);жүзүн аарчып алды он вытер своё лицо;жатып алды он улёгся; он завалился спать;отуруп алды он уселся, он расселся;таштын үстүнө конуп алып (о птице) сев на камень;үйдөн кемпирин чакырып алды он вызвал из юрты свою старуху;төшүнө бир карап алып взглянув на его (или на свою) грудь;кирип ал- пробраться; забраться;болуп ал- стать кем-л.;секретарь болуп алды он стал секретарём;аскерче кийинип алыптыр он оделся по-военному;мурутунан жылмайып алды он усмехнулся себе в ус;сайып ал- уколоться;тикенек киргизип ал-1) занозить себе что-л.;2) уколоть; воткнуть что-л. в кого-л. (нечаянно, неожиданно);салынуу сарай, салкын жай, түк калбай урап алыптыр фольк. построенный дворец, приятное (букв. прохладное) место, рухнул до основания;сен бутумду басып алдың ты мне наступил на ногу;кесип алса, кан чыкпаган если (даже) порезать, (то и тогда) кровь не покажется (такой скряга или такой неподатливый);ал жантаң-жантаң басып алып, келе жаткан эле он шёл, осторожно ступая и не спеша;өзү да чочуп алды он и сам (собственного действия) испугался;өлүп ал- умереть;тирүү калбай Көк жалдан, өлүп албай, не болдум! фольк. (ах) что я сделал, оставшись живым после Сивогривого (Манаса), почему я не умер (вместе с ним) !;өлүп албай не болдум! фольк. лучше бы мне умереть!;уулумдан олүм болгуча, мен өзүм өлүп алайын фольк. лучше я сама умру, чем от руки сына;кайра келбей өлүп ал, караңгы жайды көрүп ал фольк. ты умри, не возвращаясь, могилу (букв. тёмное место) посмотри;арданганына чыдабай өлүп алыптыр он не перенёс обиды и умер;ал сөзүңдү өзүнө алды он принял твои слова на свой счёт;бел алды кыл- довести до бессилия, обессилить, изнурить;жаман ал- принять за дурное;сизге жакшы айтканы келсек, жаман алып атпайсызбы! мы пришли к тебе, чтобы добром сказать, а ты (превратно поняв) принял (наше намерение) за дурное;алып учуп очень волнуясь, в сильном волнении (от радости, от нетерпения, от страха);жүрөк алды кыл- запугать;жүрөгү алып учуп (он) в сильном волнении;алды-берди взаимные расчёты;эсеп-кысабы, алды-бердиси абдан так болгону жакшы хорошо, когда учёт и взаимные расчёты точны;алды-бердиге так жүргөн достордун арасынан нааразылык чыккан эмес между друзьями, которые были точны во взаимных расчётах, недовольства не было;алдым-бердим (о людях) одна шайка-лейка;алар-албас нестоящая вещь, барахло;алдым-жуттум хапуга; мошенник;алдым-саттым они сторговались;экөө "алдым-саттым" деп, кол алышты они ударили по рукам, мол, ряда кончилась;ал, эмесе ну, коли так...;ал, эмесе, баштадым ну, коли так, я начал;ал, бизчи? ну, а мы?туруп алды упёрся и не двигается, упёрся на своем; колду аркага ал- заложить руки за спину;ала сал- см. сал- VI;алдын ала см. алд;ала-сала (неправ. аласала) с первого взгляда; на первый взгляд; как только;ала-сала карай салганда с первого взгляда, на первый взгляд;ала-сала караганда ал эчтеме байкаган жок с первого взгляда он ничего не заметил;алыңар получайте (кушайте);алып баруучу ведущий (программу радиопередач). -
3 кескелдирик
ящерица;жыланды үч кессе да, кескелдирикче алы бар погов. если змею даже трижды перерезать, у неё всё-таки на ящерицу силы хватит. -
4 түткүс
нестерпимый;ар кимиңдин боюнда, адам түткүс алың бар фольк. в теле каждого из вас такая сила, что выдержать (противостоять ей) человек не может. -
5 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
-
6 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары
-
7 Бағаның есебі
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Біз... ескереміз.
Мы учитываем...
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздің... қанша?
Какова ваша... цена ?
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Баға индексі бізде бар.
Индекс цен у нас имеется.
Біз... баға индексін зерделедік.
Мы изучили индекс цен на...
- сырье.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
Цена сложилась следующим образом.
Бағаға... енгізіледі.
В цену включается...
- буып-түю
- упаковка.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Бізге... атаңызшы.
Назовите нам, пожалуйста,...
- цены на станки вместе с упаковкой.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
Все товары мы продаем по...
- договорным ценам.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
Цена за... составляет 100 тенге
-
8 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
9 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
10 жан
жан Iбок, сторона;бийик тоону жанынан көр, башына чыкпа, жакшы кишини алыстан ук, жанына барба погов. на высокую гору смотри сбоку, на вершину её не всходи, о хорошем человеке слушай издали, близко к нему не подходи (вблизи они теряют свою значительность);жан-жагы каранып оглядываясь вокруг;жанын карады или жан-жагын карады он осмотрелся;жанымда при мне, возле меня;жанымда жок у меня при себе нет, при себе не имею;жоктун жанында почти совсем нет; можно сказать, что нет;жанынан төлөдү он заплатил сам, из своих средств;жанына к чему-кому-л., на;жанына бар подойди ближе к нему;жанына жандын баралбай, журтум, жалтак болгоң экенсиң фольк. ты, мой народ, стал боязливым: боишься подойти к человеку;жан тарт- держать чью-л. сторону; заступаться за кого-л.;Алдар Көсө кедейлерге жан тартчу эле Алдар Косе (см. көсө II) держал сторону (защищал) бедняков;жанга бас-1) припрятать;2) прикарманить;жан баштык этн.1) небольшой вышитый мешочек, прикрепляемый с левой стороны к поясу;2) подарки жениха, главным образом в виде сладостей, которые он привозит невесте в первое после сговора посещение;үй жаны см. үй.жан IIир.1. душа;жаны барбы? он жив? он ещё дышит?жан - ооруган жерде душа (находится) там, где болит (по старым представлениям болит не тело, а душа);кимге болсо да, жан таттуу жизнь каждому дорога (букв. сладка);жан тартпаса да, кан тартат погов. душа не лежит, да кровь (родство) тянет (помочь);аман болсун жандарың фольк. желаю вам здоровья и благополучия (букв. да будут благополучны ваши души);байталым, жаның үчүн жорголоорсуң погов. ты, моя кобыла, ради души своей иноходью побежишь;жаны чыкты1) он испустил дух; он умер;2) перен. он вышел из себя;жарым жан или чала жан полуживой;2. человек;жанга көрүнбөй никому не показываясь;аны жан ордуна көрбөйт он его и за человека не считает;жан кишиге айтпа никому не говори;болуп жаткан иштер жөнүндө жан адамга чыгарба о делах, которые творятся, ты ни одному человеку не говори;жан баспаган чөл пустыня, где не ступала нога человека;жан адам жок кашында возле него нет ни души;үйүн көрген жан эмесмин я никогда не был у него в юрте (букв. я не та душа, которая видала его юрту);ал жанда жок орой грубиян он несусветный;жандан мурун или жандан мурда раньше всех;жандан мурда келди он пришёл раньше всех;амалын жандан ашырды своим искусством (или своей хитростью) он превзошёл всех;жандын митаамы мошенник из мошенников;3. разг. память;числосу кайсы экени жаныман чыгыптыр (а вот) которое число - у меня из памяти выскочило; (а вот) числа-то я не помню;4. входит в состав имён личных: Бекжан (крепкая душа), Жанузак (долгая душа, которой предопределено долго жить) и др.;5. в ласк. обращениях: жаным душа моя, душенька;келин жан молодушка, молодица;кабылан Манас, жан иним фольк. леопард Манас, мой милый (младший) брат;кемпир жан милая старушка (ласк. обращение старика к своей старухе);Самтыр жан милый Самтыр;6. эпитеты души, часто встречающиеся в фольклоре:кылча жан душа с волосок;кара жан чёрная душа (не в отриц. смысле);чымын жан муха-душа;алтың жан золотая душа;кайран жан милая душа;таттуу жан сладкая душа;күлдөй жан подобная цветку душа;чымындай жанды жөн эле кылга байлап таштадым я, рискуя жизнью, решился на всё (букв. свою мухоподобную душу я просто привязал на волосок);кайран жан ары кеткенче фольк. пока (человек) жив (букв. пока милая душа не ушла туда);каарлуу бодот аштаптыр, кайран жанды Сарыбай кылга байлап таштаптыр фольк. насадил (на древко) грозный булат, бедную душу (свою) Сарыбай привязал на волосок (т.е. решился на всё);жан бүткөн (или жанбүт-көн) всё живущее;жан-жаныбар живые существа (человек, насекомые, птицы сюда не входят);жан-жаныбар, курт-кумурска всё живое (кроме человека);жан бөл-проявлять усердие;жан-дили менен (он) всей душой, от всего сердца;жан-дилибиз менен мы с полной готовностью, от всего сердца;жан-дили менен берилген преданный всей душой;"жан" деп с полной готовностью, с удовольствием;ал "жан" деп барат он с удовольствием пойдёт;жан байла- ожить, начать жить;өлук талаа жан байлады, уйкусунан ойгонуп стих. пробудившись от сна, мёртвая пустыня ожила;жан айласын табалбай фольк. не находя путей спасти жизнь свою;жанынан коркуп бериптир фольк. он дал, (только) боясь за свою жизнь;жан-алакетке түшүп растерянно и смешно (о движении и действиях);жан талаш-1) бороться со смертью; быть в агонии;2) приложить все усилия, старатся изо всех сил;жан талаштыр- заставить приложить все усилия; сильно озабочивать;жан бак- или жан сакта-снискать себе пропитание;ит, бок жеп, жан сактайт погов. пёс, дерьмом питаясь, живёт;жан багуу (или жанбагуу) житейские заботы, заботы о пропитании;жан сактат- помогать, содействовать кому-л. в поисках пропитания;жанына жай бер- оставить (его) в покое; отпустить душу на покаяние;жаныңызды кыйнабаңыз не мучайте себя;жаным жер тартып баратат мне дурно, я слабею;мени жаткырчы, жаным жер тартып бара жатат уложи-ка меня, мне дурно;жаным төрт чарчы болду я разрываюсь на части; я совсем замотался;башын көтөрөр жаны жок у него нет сил, чтобы поднять голову; он совершенно обессилел;жан жок анда он трус;жаның болсо если ты не трус;жан тарткан досу его близкий друг;жан аяшпаган те, кто друг для друга жизни не жалеют;жан жолдош задушевный друг;жан ачыр тууган родственник, болеющий душой (за своих); родственник, проявляющий заботы (о своих);жан кош-слиться душой;дос, доско жаныңды кош погов. друг, слейся с другом душой (т.е. будь готов отдать за него жизнь, если ты друг);жандан өткөн суук адский холод;менин эки жаным бар беле!1) а мне-то разорваться, что ли?2) а я-то о двух головах, что ли?жаныбыз артыкпы? и мы спуску не дадим (букв. разве наша душа лучше?, т.е. разве нам жизнь дороже, чем нашим недругам?);жаныңды койбойт покоя нет никакого;жанына батты ему надоело;жаны карайды он света не взвидел;жаны алып учту его душа подхватила и вынесла (о человеке, попавшем в тяжёлое положение и случайно вырвавшемся из него);жаны кечке жетпесин! чтоб ему до вечера не дожить!;алар деле адам эмеспи, жандарын жеп жибере койбос да ведь они тоже люди, пакости себе не захотят;жанымды жебеймин! провалиться мне на этом месте (если я вру) !; не враг же я себе! (букв. душу свою я есть не буду);кара жанын зорго багып жүрөт он едва сводит концы с концами (букв. он с трудом питает свою чёрную душу);кара жанын жесин! будь он проклят! (букв. пусть он съест свою чёрную душу!);жаныңды жегир! (человеку) чтоб тебе!;жан этимди жедим я вконец измучился;булар тим эле жанымдын этин жедирет они мне просто всю душу вымотают;жан кечти отпетая голова;жанын колго кармаган, жан кечтиси дагы бар фольк. есть там и отпетые, которые идут на всё;өз жанын кый- наложить на себя руки;жан кыйгыч убийца;жанга тие турган сөз едкое слово;ой, жаным калсачы! сен белең? ой, как я перепугался! это ты?жаным көзүмө көрүнүп, араң жүрөм я совершенно измотан, едва хожу;Семетей сууга чөмүлүп, көзүнө жаны көрүнүп фольк. Семетей в воду погрузился, страх его обуял;жаны көзүнө көрүндү1) он претерпел страх, ужас;2) (от боли) ему небо с овчинку показалось;жанын көзүнө көрсөттүм1) я его измотал;2) я на него нагнал страху;жандарын көздөрүнө көрсөтүш керек на них нужно нагнать страху;жанын таштап или жанын өлүмгө байлап решившись на всё; отбросив страх, яростно (напр. ринуться в бой); рьяно, со всей энергией приняться за что-л.;жанын таштап, ишке чымырканып киришти он со всей энергией принялся за работу;жалгыз кекиртегинин айласы үчүн жанын таштап он все усилия свои направляет на удовлетворение своей алчности;жанын таштап эр Манас, Калчаны кууп калганын капкайдан Алмаң көрдү эми фольк. Алма (мбет) издали увидел, как Манас с яростью погнался за Калчой;жанды колго алып (или кармап) или жанды оозго тиштеп или жанды кылга байлап решившись на всё, не щадя жизни, не страшась смерти;кызыталак таттуу жан, кылга байлап таштады фольк. этой сладкой душой он рискнул - будь она неладна!;жаныңды оозуна тиштеп бар иди решительно;кылыч менен чабышып, жанын колго алышып фольк. рубя друг друга саблями, решив биться до последнего;жанын байлап өлүмгө не жалея жизнн своей;жанын сабап или жанын сабалап или кара жанын карч уруп (он) что есть мочи (букв. нахлёстывая свою душу);жанын жанга уруп стараясь изо всех сил, не покладая рук;жанын жанга уруп, тыным албай иштеп жүрдү он работал не покладая рук, без отдыха;жан бер-1) оживить, дать жизнь;жаны жокко жан берди он оживил безжизненного;2) испустить последний вздох;3) ист. дать присягу (в подтверждение правильности своих показаний; дача присяги считалась крайней и неодобряемой мерой);баласынын жанын берсин пусть он поклянётся жизнью своего сына;жан бергендин жанына турба погов. не стой рядом с тем, кто дал присягу (несчастье, которое постигнет его, может коснуться и тебя);жан бергенди билбеген он никогда не давал присяги (за что заслуживает уважения и доверия);жан сал- ист. поставить за себя человека, который должен дать присягу;жаны колунун учунда он еле жив (букв. его душа на конце руки его);жаны төбөсүнө (или кулагынын учуна) чыкты он сильно испугался, у него душа в пятки ушла (букв. у него душа на макушку (или на концы ушей) вылезла);төбө чачтары тик туруп, жан кулактын учуна барды волосы у него встали дыбом, душа в пятки ушла;жаны калбай или жан-алы калбай усиленно, напрягая все силы;жан-алы калбай жалынып умоляя и упрашивая;жанынан качкан или жанынан кечкен отрешившийся от жизни;жанынан качкан барбаса, жанына киши баргысыз фольк. к нему близко подойти нельзя, подойдёт разве только тот, кто от жизни отрешился;жан сура- просить сохранить жизнь;жалбарып, жаның сурадың, жайыңды көрүп турамын фольк. ты униженно просишь пощадить твою жизнь, вижу я твоё положение;жан алгыч ангел смерти;жан жер детородные органы;жан тегирмен южн. название птицы;жан биргем см. биргем;жан жабыла см. жабыл-;курган жан см. кур- VIII;жаны ачынган см. ачын- II 2;жанга күйөр то же, что күйөрмөн;жан соога см. соога;жан жандан- см. жандан-;жан бакты см. бак- IV;ысык эле жаны бар см. ысык;жан түшүш см. түшүш I.жан IIIто же, что жам I(прим. см. кадыр II).жан- IV1. возвратиться; пойти вспять; пойти на убыль;баарысы үйгө жанды все возвратились домой;сөздөн жан- не сдержать слова, отказаться от своих слов, пойти на попятный;шишик жанды опухоль спала;2. рассучиваться;жиптин учу жанды конец нитки развился, рассучился; нитка расплелась, рассучилась;бир күнөөм болсо, билип айт; биле албасаң, эр Көкчө, жамандык сөздөн жанып айт фольк. если за мной есть вина, узнай и скажи; если не сможешь, богатырь Кокче, узнать, скажи, отказавшись от хулы;жуз жанбаган жигит смелый, неустрашимый парень;боз балдарда жарак көп, жүз жанбаган баатыр көп фольк. у пареньков оружия много, много неустрашимых богатырей;бир бейлиңден жанбайсың фольк. ты упёрся и стоишь на своём.жан- Vгореть, загораться.жан- VIто же, что жаны-;тизеге башты жанды эле, тизгин кагып алды эле фольк. (конь) потёрся головой о (свое) колено, поводок тряхнул. -
11 банк маркетингі
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- планирование производства банковского продукта;
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- налаживание коммуникаций;
- бағаны белгілеу;
- установление цен;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк сервисінің қызметін өрістету.
- развертывание службы банковского сервиса.
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
Основными задачами банковского маркетинга являются:
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- изучение спроса на банковский продукт;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение имиджа банка;
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
Маркетингілік қызмет:
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по разработке типологии потребления;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
По психофизиологическому признаку выделяют:
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование маркетинга;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- жарнама;
- реклама;
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
Основными функциями банковского маркетинга являются:
- ақпарат жинау;
- сбор информации;
- маркетингілік зерттеу;
- маркетинговые исследования;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- жарнама;
- реклама;
- банк өнімдерін өткізу.
- реализация банковских продуктов.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің стратегиясы:
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- определении цели выпуска продукта;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- сегментация финансового рынка;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
- выбор времени выхода на рынок.
* * * -
12 Банк маркетингі
Қаржы маркетингі сатушы-инвесторлардың қаржы активтерінің (ақшаның, бағалы қағаздардың, асыл металдар мен тастардың) өткізілуі үдерісін басқаруға жүйелі көзқарасы және сатып алушы-инвесторлардың қаржы активтерінің қорлануын басқаруға жүйелі көзқарасы болып табылады. Қаржы нарығы осы маркетингі қызметінің аясы болып табылады. Қаржы нарығындағы банк көрсететін қызметтерді немесе банк өнімдері мен қызмет көрсету нарығын қамтитын банк маркетингі қаржы нарығының құрамдас бөлігі болып саналады.
Финансовый маркетинг представляет собой системный подход инвесторов-продавцов к управлению процессом реализации финансовых активов (денег, ценных бумаг, драгоценных металлов и камней) и системный подход инвесторов-покупателей к управлению накоплением финансовых активов. Сферой деятельности этого маркетинга является финансовый рынок. Составной частью финансового маркетинга считается банковский маркетинг, который затрагивает банковские услуги на финансовом рынке или рынок банковских продуктов и услуг.
Банк маркетингі – мыналарды қамтитын үдеріс:
Банковский маркетинг – это процесс, который включает в себя:
- банк өнімін өндіруді жоспарлау;
- планирование производства банковского продукта;
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- қарым-қатынасты жолға қою;
- налаживание коммуникаций;
- бағаны белгілеу;
- установление цен;
- банк өнімінің жылжытылуын ұйымдастыру;
- организацию продвижения банковского продукта;
- банк сервисінің қызметін өрістету.
- развертывание службы банковского сервиса.
Банк маркетингісінің негізгі міндеттері:
Основными задачами банковского маркетинга являются:
- сатып алушылардың банк өніміне қоятын талаптарын болжау;
- прогнозирование требований покупателей к банковскому продукту;
- банк өніміне сұранымды зерделеу;
- изучение спроса на банковский продукт;
- сатып алушылардың талаптарына сай келетін банк өнімін шығару;
- выпуск банковского продукта, соответствующего требованиям покупателей;
- бәсеке шарттарын ескере отырып банк өнімі бағасының деңгейін белгілеу;
- установление уровня цен на банковский продукт с учетом условий конкуренции;
- банкінің беделін көтеру;
- повышение имиджа банка;
- осы банк бақылайтын қаржы нарығының үлесін арттыру.
- повышение доли финансового рынка, контролируемого данным банком.
Банк маркетингісінің тұжырымдамасы қаржы нарығындағы банк қызметінің мақсатын сипаттайды. Банк өнімін сатып алушылардың мүдделері, қажетсінулері, мүмкіндіктері, ақша ресурстары алуан түрлі, тәуекел дәрежесі де әртүрлі. Сондықтан олардың нақты өнімге деген сұранымы да түрліше. Мұның мәнісі мынада: өз өнімін ұсынушы банк бұл өнімнің сатып алушылардың қандай тобына арналғанын және бұл өнімнің әлеуетті тұтынушылары қанша бола алатынын айқын білуге тиіс. Осыдан келіп банк қызметінің екі бағыты болуы ықтимал:
Концепция банковского маркетинга характеризует цель деятельности банка на финансовом рынке. У покупателей банковского продукта разные интересы, потребности, возможности, денежные ресурсы и разная степень риска. Поэтому у них разный спрос на данные продукты. Это означает, что банк, предлагающий свой продукт, должен четко знать, на какую группу покупателей этот продукт рассчитан и сколько может быть потенциальных потребителей этого продукта. Отсюда возможны два направления деятельности банка:
- жаппай, тұрақты сұранымға бағдарлануы, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама төмен болуын, клиенттерге қызмет көрсетудің шектелуін және ұсақ сатып алушылардың кең қамтылуын көздейді;
- ориентация на массовый, стабильный спрос, что предполагает относительно низкие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, ограничение услуги по обслуживанию клиентов и больший охват мелких покупателей;
- тұрақсыз сұранымға, яғни сатып алушылардың жекелеген топтарына бағдарлану, мұның өзі өнім бағасының (бағамы, пайыздық мөлшерлемесі) біршама жоғары болуын, клиенттерге неғұрлым кең ауқымда қызмет көрсетілуін және ұсақ сатып алушылардың аз қамтылуын көздейді.
- ориентация на нестабильный спрос, т.е. на отдельные группы покупателей, что предполагает относительно высокие цены (курсы, процентные ставки) на продукт, более широкий круг услуг по обслуживанию клиентов и меньший охват покупателей.
Маркетингілік қызмет:
Маркетинговая деятельность – это комплекс действий:
- тұтыну тұрпаттамасын әзірлеу жөніндегі;
- по разработке типологии потребления;
- сұранымды зерделеу жөніндегі;
- по изучению спроса;
- банк өнімін өндіруді жоспарлау және оның іске асыру жұмысын ұйымдастыру жөніндегі іс-қимылдар кешені.
- по планированию производства банковского продукта и организации работы по его реализации.
Банк өнімдеріне сұранымды сатып алушылардың психологиялық-физиологиялық қарымта жауабына қарай және сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылу дәрежесіне қарай жіктелуі мүмкін.
Спрос на банковские продукты можно классифицировать по психофизиологической реакции покупателей и по степени удовлетворения потребностей покупателей.
Психологиялық-физиологиялық белгі бойынша мыналарға бөлінеді:
По психофизиологическому признаку выделяют:
- тиянақталған сұраным – банк ұдайы беріп тұратын банк өнімдерінің жекелеген түрлеріне тұрақты сұраным (банкідегі салымның ең аз сомасы 100 теңгеден аспайтын депозиттік салым, неғұрлым беделді банкілердің акциялары, т.б.);
- фиксированный спрос – устойчивый спрос на отдельные виды банковских продуктов, постоянно предоставляемых банком (депозитные вклады в банках с минимальной суммой вклада не более 1000 тенге, акции наиболее престижных банков и др.);
- баламалы сұраным – таңдау бойынша сұраным, мұнда салымшы өз мүмкіндіктерін, табыстылық, тиімділік, тәуекелдік дәрежесін талдағаннан кейін капиталды банк өніміне салу туралы шешім қабылдайды (валюталық депозиттер сияқты активтерге, трастыларға, салым сомасы 3000 теңгеден аспайтын депозиттік салымдарға, т.б. сұраным);
- альтернативный спрос – спрос по выбору, когда вкладчик после анализа своих возможностей, степени доходности, выгодности, риска принимает решение о вложении капитала в банковский продукт (спрос на такие активы, как валютные депозиты, и трасты, депозитные вклады с суммой вклада не более 3000 тенге и др.);
- серпінді сұраным – күтпеген жерден болатын сұраныс; мұнда басқа сатып алушылардың, таныстарының, жарнаманың немесе басқа да факторлардың ықпалымен өз таңдауын жасаған сатып алушы өз шешімін өзгертеді (дивиденді (пайызы) жоғары болады деп күтілген бағалы қағаздар, т.б. бойынша сұраным).
- импульсный спрос – неожиданный спрос, когда покупатель, уже сделавший свой выбор под влиянием советов других покупателей, знакомых, рекламы или иных факторов, меняет свое решение (спрос на ценные бумаги, по которым обещают высокие дивиденды (проценты) и др.).
Сатып алушылар қажеттерінің қанағаттандырылуы дәрежесіне қарай мыналарға бөлінеді:
По степени удовлетворения потребностей покупателей можно выделить:
- өткізілген сұраным (сұраным қызмет көрсету немесе банк өнімі сатып алушыға ұсынылған кезде қанағаттандырылды);
- реализованный спрос (спрос удовлетворен, когда услуга или банковский продукт предъявлены покупателю);
- қанағаттандырылмаған сұраным – сатуда жоқ немесе бар болғанымен ұсынымның көлемі бойынша сатып алушылардың сұрауынан артта қалған банк өнімдеріне сұраным;
- неудовлетворенный спрос – спрос на банковские продукты, отсутствующие в продаже или существующие, но по объему предложения отстающие от запросов покупателей;
- қалыптасушы сұраным, айқын көрініс таппаған сұраным.
- формирующийся спрос, нечетко выраженный спрос.
Рендит – бағалы қағаз табыстылығының салыстырмалы көрсеткіші. Акция рендиті акция бойынша төленген дивидендтің акцияның нарықтық бағамына пайыздық қатынасымен айқындалады. Рендит мөлшері жоғары болған сайын акция да табыстырақ.
Рендит – это относительный показатель доходности ценной бумаги. Рендит акции определяется процентным отношением выплаченного по ней дивиденда к рыночному курсу акции. Чем выше размер рендита, тем доходнее акция.
Спрэд – ұсынымның ең төмен бағасы мен сұранымның ең жоғары бағасының арасындағы алшақтық. Спрэдтің сұранымның ең жоғары бағасына қатынасы барыша төмен (әдетте 3%-ға дейін) бағалы қағаздар неғұрлым өтімді болып табылады.
Спрэд – это разрыв между минимальной ценой предложения и максимальной ценой спроса. Наиболее ликвидными являются ценные бумаги, у которых отношение спрэда к максимальной цене спроса наименьшее (обычно до 3%).
Банк маркетингісі үдерісі мынадай кезеңдерді қамтиды:
Процесс банковского маркетинга включает следующие этапы:
- нақты банк өнімін сатып алушылардың қажеттерін зерделеу;
- изучение потребностей покупателей конкретного банковского продукта;
- қаржы нарығын секторлар бойынша кешенді түрде зерттеу;
- комплексное исследование финансового рынка по секторам;
- банк маркетингісінің ағым-дағы және келешектегі іске асырылуы мүмкіндіктерін зерттеу;
- исследование возможностей текущей и перспективной реализации банковского маркетинга;
- маркетингіні жобалау;
- планирование маркетинга;
- банк инновациясының өміршеңдік циклін жоспарлау;
- планирование жизненного цикла банковской инновации;
- жарнама;
- реклама;
- банкілердің бөлімдері мен құрылымдық бөлімшелерінің жұмысын ұйымдастыру.
- организация работы отделов и структурных подразделений банков.
Банк маркетингісінің негізгі атқарымдары:
Основными функциями банковского маркетинга являются:
- ақпарат жинау;
- сбор информации;
- маркетингілік зерттеу;
- маркетинговые исследования;
- банк өнімдерін шығару және өткізу жөніндегі қызметті жоспарлау;
- планирование деятельности по выпуску и реализации банковских продуктов;
- жарнама;
- реклама;
- банк өнімдерін өткізу.
- реализация банковских продуктов.
Банк маркетингісінің жоспары банк өнімдерін, кәдуілгі және жаңа өнімдерін өткізу жоспары болып табылады. Бұл жоспар нақты уақыт кезеңінде қандай банк өнімін немесе қандай инновацияны, қай аумақта және қандай бағамен сату керек екенін айқындайды.
План банковского маркетинга представляет собой план реализации банковских продуктов, традиционных и новых. Этот план определяет какой банковский продукт или какую инновацию, на какой территории и по какой цене следует продавать в данный период времени.
Банк маркетингісінің стратегиясы:
Стратегия банковского маркетинга заключается в:
- банкінің белгілі бір банк өнімін шығару жөніндегі мүмкіндіктерін талдау үдерісінде;
- анализе возможностей банка по выпуску того или иного банковского продукта;
- өнім шығарудың мақсатын айқындауда;
- определении цели выпуска продукта;
- банк инновациясын негіздеу және оны сипаттауда;
- обосновании банковской инновации и ее характеристики;
- қаржы нарығын және банк өнімін ағымдағы кезеңде де, таяудағы келешекте де өткізу мүмкіндіктерін маркетингілік зерттеуде.
- маркетинговых исследованиях финансового рынка и возможностей реализации банковского продукта как в текущем периоде, так и в ближайшей перспективе.
Банк маркетингінің стратегиясында қандай тұжырымдамаларды бөліп көрсетуге болады?
Банк маркетингісінің стратегиясында мына тұжырымдамаларды бөліп көрсету орынды:
В стратегии банковского маркетинга целесообразно выделить следующие концепции:
- қаржы нарығын бөліктемелеу;
- сегментация финансового рынка;
- нысаналы банк өнімін немесе қызмет көрсетуді таңдау;
- выбор целевого банковского продукта или услуги;
- нарыққа шығу әдістерін таңдау;
- выбор методов выхода на рынок;
- маркетингілік құралдарды таңдау;
- выбор маркетинговых средств;
- нарыққа шығу уақытын таңдау.
- выбор времени выхода на рынок.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк маркетингі
-
13 несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
* * *Казахско-русский экономический словарь > несиелендіру қағидаты
-
14 Несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Несиелендіру қағидаты
-
15 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
-
16 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Қаржылық несие
-
17 ооз
ооз I1. рот;ооздон өп- целовать в губы (у киргизов это не принято);аттын оозун кой- дать коню поводьев;аттын оозун коюп жарышып дав коням поводьев и перегоняя друг друга;оозуң кайсы десе, мурдун көрсөтөт он ни в зуб ногой (букв. если спросят, где твой рот, он показывает нос);кызыл ооз ат серая красногубая лошадь;ооздон оозго өт- или ооздон оозго көч- переходить из уст в уста;имиш-имиштер, ооздон оозго көчүп, күч алды слухи и разговоры, переходя из уст в уста, распространились (букв. усилились);2. входное отверстие;мылтыктын оозу дуло ружья;кош ооз мылтык двухствольное ружьё;каптын оозу отверстие мешка;көрдүн оозу отверстие могилы;казынанын оозу фольк. дверь в сокровищницу, в хранилище казны;Алматынын оозунда у начала входа в ущелье (реки) Алматинки;түн киргенче чубалып, Түптүн оозун өрдөдү фольк. двигаясь гуськом до ночи, поднимались они вверх по ущелью (реки) Тюп;3. ворота;алтын ооз ордо фольк. златовратый дворец;алтын ооз шаар фольк. златовратый город;4. чуйск. первая лунка на доске при игре в тогуз кумалак (см. кумалак);бир ооздон единогласно;оозмо-ооз сурайт он спрашивает лично (не через посредство кого-л.);мен бир ооз сөз айтам я скажу несколько слов;мен бир үч ооз кеп айтам я скажу два-три слова;бир ооз ыр ырдады он немного спел;эки оозунун бири эле окуу болду одним из двух слов (которые он произносил) стало слово "учёба" (т.е. он часто стал говорить об учении);эки оозунун биринде эле сени мактай берет он на каждом слове хвалит тебя;бир ооз "кел" дегенге жарабайт его не хватает даже на то, чтобы сказать одно слово "приди" (он даже пригласить не удосуживается);оозунда беш ооз сөзү бар он не очень речист;оозунда беш ооз сөзү жок он и двух слов связать не может;оозу оозбу? да хозяин ли он своему слову?, да отвечает ли он за свои слова?ооздон чыга электе на лету (понять, уловить);эч кимдин оозун ачырбай салды ему никто не мог возразить, он всех загнал в угол (напр. в споре);жап оозуңду! или бас оозуңду! заткни глотку!, замолчи!;башын чайкап, оозун басты он покачал головой и замолчал;оозго кир- или эл оозуна кир- или элдин оозуна кир- или оозго алын- получить похвальную известность, стать предметом похвал;менин балдарым дагы, эл сыяктуу болуп, оозго кирсе (хорошо было бы) если бы о моих детях, как о других, заговорили бы с похвалой;элдин оозуна кирип калыптыр о нём уже заговорили, с ним уже начали считаться;катын-калачтын оозуна кирип, мыкты кыз атанып калган о ней заговорили женщины, и она стала именоваться славной девушкой;жигит атка конуп, эл оозуна кирди он стал именоваться (взрослым) парнем, и народ с ним стал считаться;эл оозундагы киши человек, пользующийся популярностью;оозун кара- смотреть кому-л. в рот (подобострастно слушать и делать то, что тот говорит);ооздон түшүрбөйт у него с языка не сходит;эл оозунан түшпөйт у всех на устах; все об этом только и говорят;элдин оозунан түшүп калыптыр о нём уже не говорят; с ним уже не считаются;эч кимдин оозуна кирбейт (так) никто не скажет, (так) не говорят;оозунан кеби түшүп калды (от страха) он слова вымолвить не мог;оозуңа алба не говори, не поминай;оозго албай эле коёлу (об этом) и говорить нечего;оозго албаган сөздөрдү сүйлөп жатат он говорит непотребные слова;оозуна албаган сөздөрдү алып, мени тилдеди он меня изругал такими словами, что и сказать нельзя;оозго алардык заслуживающий внимания;оозго алардык иш кылган жок он ничего не сделал такого, что заслуживало бы внимания;ооздон арт- превышать расходы на еду;экөөбүздүн жыйган-тергенибиз ооздон артып, татынакай кийим-кечеге жетиштик того, что мы вдвоём заработали, хватило на питание и на хорошую одежду;тапканыбыз ооздон артпайт нашего заработка хватает только на питание;бекер ооз тот, кто любит и имеет время поболтать, пустобай;семиз ооз хвастун;алп ооз (или алпооз) сөз1) заносчивые речи;2) заносчивый в словах;жаман ооз шпион, доносчик, соглядатай;кер ооз несговорчивый;ак ооз бол- подвергаться ругательствам и поношениям;оозуңду аппак кылды здорово он тебя разделал (разругал на все корки, победил в перебранке);оозу аппак болгон его здорово разругали;оозу элпек (о коне) смирный, негорячий;оозу катуу (о коне) тугоуздый;бок ооз (или богооз) сквернослов;ооз көптүрүп сүйлө- или ооз толтуруп сүйлө- без меры похваляться;оозуңду желге көптүрүп, сүйлөбө или курулай оозуңду көптүрбө не хвались по-пустому;оозуңда бардыр а ведь ты, пожалуй, прав;оозуңа келсин! или оозуңа келгир! типун тебе на язык!, на твою бы голову это было!;ооздоруна таруу куюп алгандай они как воды в рот набрали;ооз учунан жооп берди или ооз учу менен жооп берди он небрежно бросил ответ; он едва слышно ответил;ооз учу менен шыбырашат они потихоньку перешёптываются о том о сём;оозу таш капты (осрамившись) он замолчал;бул сөздү оозу-мурду кыйшайбай туруп эле айтты он сказал это без зазрения совести; он сказал прямо, смело;оозуңа май! похвала в рот тебе жир! (соотв. русскому: в рот тебе каши с маслом!);оозуңа таш! бран. в рот тебе камень!;кара оозуңа кан толгур! проклятие чтоб тебе захлебнуться кровью!;оозу аркасына бүтүп калсачы! проклятие чтоб (у этого сквернослова) рот своротило!;оозуна алы жетпеген неме он не справляется со своим языком (болтает, говорит, что следует и чего не следует);оозу бош болтун;оозун тартпай не стесняясь в выражениях;оозун тартпай тилдеди он всячески разругал;ооз кесир бахвальство; самонадеянные речи с угрозой;анын ооз кесири бар он любит бахвалиться, он слишком самонадеянно говорит;ооз кесири болбосун, мен аны тим эле сүйлөтпөймүн не сочтите за бахвальство, я ему слова сказать не дам (он передо мной или против меня пикнуть не смеет);ооз кесириңди койчу ты не очень-то размахивайся (я то-то сделаю, мне это нипочём и т.п.);ооз кесирсиз без угроз;ооз карман- или ооз карма- выразить сожаление, раскаяние, потерпев неудачу;ооз жый- или ооз тый- попридержать язык;оозуңду тый попридержи язык; держи язык за зубами;оозун жыйып алды он внезапно замолчал, осекся;айтып оозун жыйгыча фольк. не успел он сказать (как...);аттын оозун жый- (о всаднике) подтянуть поводья коня, остановить коня;ал аттын оозун коё берди он пустил коня во весь опор;аттын оозун жибер- или аттын оозун жай- ослабить поводья, дать коню ходу;оозун бербей (о лошади) не подчиняясь поводьям;ат, оозун бербей, ала качты лошадь, не подчиняясь поводьям, понесла;ооз ачып, өпкөн бала первый ребёнок (у матери);оозумду ачып, өпкөн балам мой первенец;ооз ачып да койгон эмес он не обмолвился ни словом;ооз ач- принимать первую за день (вечером) пищу во время поста;оозу ачык он (в данное время) не постится;оозу бек он (в данное время) постится;эртең оозу бекийт завтра наступает пост;насыбайга ооз ачылбайт шутл. насвай поста не нарушает (а потому, дескать, можно закладывать его и в пост);оозунан чыгып кетти у него с языка сорвалось; он обмолвился;оозуңан чыкпасын! молчи!, никому! (при сообщении по секрету);ооздон чыкканча жеди или оозу-мурдунан чыга жеди он наелся до отвала;ооз бириктирип сговорившись, стакнувшись;ооз тий- отведать, откушать, вкусить (можно ограничиться даже одним кусочком чего-л.);мындан да ооз тийип кой- откушай и этого;оозуна келгенди сүйлөй берет он болтает всё, что ему в голову (букв. в рот) взбредёт;оозунан жулдургандай или оозунан алдыргандай он совершенно растерялся (будто изо рта выхватили то, что он уже готов был проглотить);көр оозунда при смерти, одной ногой в могиле;ажалдын оозунан чыкты он был на волосок от смерти;чөп ооз ист. плата за пользование пастбищем (напр. казахи, пользуясь киргизскими пастбищами, платили за это);оозу менен алыш- см. алыш- IV;оозунун салуусу бар см. салуу II;жанды оозго тиштеп см. жан II;оймок ооз см. оймок;ачык ооз см. ачык I;оозун куу чөп менен арчы см. чөп.ооз IIюжн.неправ. вместо авиз (см.);эл суу ала турган ооздун боюнда на берегу пруда, из которого народ берёт воду. -
18 Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
Коммерциялық банкілер:
Коммерческие банки:
- заңды тұлғалардың (кәсіпорындардың) және жеке тұлғалардың (халықтың) ақшалай қаражатын тартады;
- привлекают денежные средства юридических лиц (предприятий) и физических лиц (населения);
- заңды және жеке тұлғалар үшін өзара төлемдер мен есептесулерді орындайды;
- выполняют взаимные платежи и расчеты для юридических и физических лиц;
- банк операцияларын жүзеге асырады;
- осуществляют банковские операции;
- несие беру қызметімен айналысады.
- занимаются кредитной деятельностью.
Банк операциялары:
Банковские операции делятся на:
- актив операцияларға бөлінеді.
- активные.
Банкінің пассив операциялары — банк несие және басқа актив операцияларын жүргізу үшін өзінің ресурстарын құрайтын операциялар. Пассив операциялар арқылы банкінің меншікті және тартылынды қаражаты құралады.
Пассивные операции банка — это операции, путем которых банк формирует свои ресурсы для проведения кредитных и других активных операций. Посредством пассивных операций формируются собственные и привлеченные средства банка.
Банкінің пассив операцияларына:
К пассивным операциям банка относятся:
- акцияларды орналастыру;
- размещение акции;
- пайдадан аударым;
- отчисления от прибыли;
- бөгденің ақшалай қаражатын депозиттер нысанында тарту жатады.
- привлечение чужих денежных средств в форме депозитов.
Банкінің актив операцияларының мақсаты — банкінің өзінде бар қаржы ресурстарын айналымға жіберіп, пайда алу үшін орналастыруы.
Целью активных операций банка является размещение банком имеющихся у него финансовых ресурсов для того, чтобы пустить в оборот и получить прибыль.
Банкінің актив операцияларының неғұрлым кең таралған нысандары:
Наиболее распространенные формы активных операций банка:
- несиеге пайыз кепілдігімен ақшалай қаражат беру;
- предоставление денежных средств в кредит под процент;
- бағалы қағаздарға салым салу;
- вложение в ценные бумаги;
- өндіріске инвестиция салу.
- инвестиции в производство.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
-
19 Бағаның түпнегізі
Баға жөніндегі келіссөзде біз тиісті құжаттаманы тексеріп алуымыз керек.
Для переговоров по ценам нам нужно проверить соответствующую документацию.
Бізде баға белгілеу қағидаты туралы арнаулы келісім қазірдің өзінде бар.
У нас уже есть специальное соглашение о принципах ценообразования.
Баға құжаттармен қуатталуға тиіс.
Цена должна быть подтверждена документами.
Ең алдымен біз бағаның бірыңғай түпнегізін (бұдан былайғы келіссөздің негізін) табуға тиіспіз.
Прежде всего мы должны найти единую базу цены (основу для дальнейших переговоров).
Сіз біздің билігімізге баға жөніндегі құжаттаманы ұсынуға тиістісіз.
Вы должны были предоставить в наше распоряжение документацию по ценам.
Сіз біздің... алдыңыз ба?
Вы получили наши... ?
- протоколы по ценам.
Иә, біз бәрін алдық.
Да, мы все получили.
Біз де бірқатар құжаттарды дайындадық, ал сіздердің материалдарыңыз бізде бар. Біз оларды мұқият зерделейміз.
Ряд документов мы тоже подготовили, а ваши материалы есть у нас. Мы их основательно изучили.
Екі жағымыз да... назар аудардық деген үміттемін.
Надеюсь, что обе наши стороны приняли во внимание...
- цены внутреннего (мирового) рынка.
Біз келісімді (келісімшарттағы) бағаны басшылыққа алуға тиіспіз.
Мы должны исходить из договорной (контрактной) цены.
Баға жөніндегі келісілген хаттамалар негізінде баға есептелінді.
Цены были скалькулированы на основе согласованных протоколов по ценам.
Бізге бәсекелік материалдарды берулеріңізді өтінеміз.
Просим предоставить нам конкурентные материалы.
Баға фирмалардың бәсекелік ұсыныстары негізінде айқындалады.
Цены определяются на основе конкурентных предложений фирм.
Біздің бағамыздың қуаттамасы ретінде сіздерге бәсекелік материалдарды ұсынамыз.
В подтверждение наших цен мы предоставим вам конкурентные материалы.
Бәсекелік баға біз сіздерге табыстаған ұсыныстарға сай келеді.
Конкурентные цены соответствуют предложениям, которые мы вам передали.
Сіздер бізге ұсынған бойда баға жөніндегі келіссөз жалғастырылады.
Переговоры по ценам будут продолжены, как только вы представите нам.
Бұл бәсекелік материалдар...
Эти конкурентные материалы...
- біздің бағамыздың дұрыстығын қуаттайды.
- подтверждают правильность наших цен.
Баға белгілеуде біз ең алдымен бәсекелік бағаны және әлемдік нарық бағасын ескереміз.
В ценообразовании мы учитываем прежде всего конкурентные цены и цены мирового рынка.
Әлемдік нарық бағасы біздің баға жөніндегі келіссөзіміздің негізі болуға тиіс.
Цены мирового рынка должны быть основой наших переговоров по ценам.
Әлемдік нарықтың бағасы бойынша теңгемен есептесу қажет.
Необходимо произвести расчет по ценам мирового рынка в тенге.
Баға жөніндегі келіссөз үшін... біз машина қуатының техникалық параметрлерін (жаңа диапазонын) білуіміз керек.
Для переговоров по ценам... нам нужно знать технические параметры (новый диапазон) мощности машины.
Бізге техникалық қорытынды қажет болады.
Нам требуется техническое заключение.
Сондықтан көліссөзге екі тараптың да техникалық мамандары қатысуға тиіс.
Поэтому в переговорах должны принять участие технические специалисты обеих сторон.
Мына құжаттама жеткілікті дәрежеде негізделмеген.
Эта документация недостаточно обоснована.
Бұл құжаттаманы біз қабылдамай тастауға мәжбүрміз.
Эту документацию мы вынуждены отклонить.
Сөйтіп, бізде есептің сіздер әзірлеген және маңызды құжаттарға негізделген кейбір алдын ала нұсқалары бар.
Таким образом, у нас есть некоторые предварительные варианты расчета, разработанные вами и основанные на важных документах.
Енді біз баға жөніндегі келіссөзді жалғастыра аламыз.
Теперь мы можем продолжить переговоры по ценам.
-
20 Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
Коммерциялық банкілер:
Коммерческие банки:
- заңды тұлғалардың (кәсіпорындардың) және жеке тұлғалардың (халықтың) ақшалай қаражатын тартады;
- привлекают денежные средства юридических лиц (предприятий) и физических лиц (населения);
- заңды және жеке тұлғалар үшін өзара төлемдер мен есептесулерді орындайды;
- выполняют взаимные платежи и расчеты для юридических и физических лиц;
- банк операцияларын жүзеге асырады;
- осуществляют банковские операции;
- несие беру қызметімен айналысады.
- занимаются кредитной деятельностью.
Банк операциялары:
Банковские операции делятся на:
- актив операцияларға бөлінеді.
- активные.
Банкінің пассив операциялары — банк несие және басқа актив операцияларын жүргізу үшін өзінің ресурстарын құрайтын операциялар. Пассив операциялар арқылы банкінің меншікті және тартылынды қаражаты құралады.
Пассивные операции банка — это операции, путем которых банк формирует свои ресурсы для проведения кредитных и других активных операций. Посредством пассивных операций формируются собственные и привлеченные средства банка.
Банкінің пассив операцияларына:
К пассивным операциям банка относятся:
- акцияларды орналастыру;
- размещение акции;
- пайдадан аударым;
- отчисления от прибыли;
- бөгденің ақшалай қаражатын депозиттер нысанында тарту жатады.
- привлечение чужих денежных средств в форме депозитов.
Банкінің актив операцияларының мақсаты — банкінің өзінде бар қаржы ресурстарын айналымға жіберіп, пайда алу үшін орналастыруы.
Целью активных операций банка является размещение банком имеющихся у него финансовых ресурсов для того, чтобы пустить в оборот и получить прибыль.
Банкінің актив операцияларының неғұрлым кең таралған нысандары:
Наиболее распространенные формы активных операций банка:
- несиеге пайыз кепілдігімен ақшалай қаражат беру;
- предоставление денежных средств в кредит под процент;
- бағалы қағаздарға салым салу;
- вложение в ценные бумаги;
- өндіріске инвестиция салу.
- инвестиции в производство.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің пассив және актив операциялары
- 1
- 2
См. также в других словарях:
алық — (Гур., Маңғ.) аласы. Менің Жетібайда бір мың мәнет а л ы ғ ы м бар (Гур., Маңғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
алық-берік — (Жамб., Шу; Сем., Аяг.) алыс беріс. Бізбен а л ы қ б е р і г і бар жігіт еді (Жамб., Шу). Қазақы, а л ы қ б е р і к т е р г е зауқы жоқ, еті тірі, қолы шебер жігіт (Ғ. Мұст., Дау. кейін, 27). [Ертедегі түркі сөздіктерінде алғы берги алыс беріс… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
арқалықты — I сын. Арқа сүйер жері, арқалығы бар. Ал келіншек болса, түбіт шәлісіне оранып, а р қ а л ы қ т ы үлкен креслоға бүк түсе тығылған күйі тырп етпейді (К. Жүнісова, Қимаймын., 3). II сын. Арқалық болуға жарарлық. Құдайменде шатқалдағы теректі… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шұбар — 1 (Маң.: Маңғ., Шевч.) аса сирек, некен саяқ, тым аз. Бұл маңда жыр айтатын адам кәзір ш ұ б а р кездеседі (Маң., Шевч.) 2 1. (Қост., Жанг.) жазық далада кездесетін тобылғы, шағыр өскен, шөбі қалың, бұталы ояң жер. Шұбартүбек, Шұбарағаш деген жер … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
тақалы — сын. Тақасы бар, тақа қаққан (етік). Т а қ а л ы саптамасын тақтақ сүрлеуге тық тық қадап, қойма жақтан Жүсіп шал қаздиып шығып келеді екен (Қ. Ысқақ, Таңд., 3, 75). Басында қазақы бөрік, аяғында т а қ а л ы етігі бар 20 21 жас шамасындағы бір… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
оқалы бөрік — Оқамен сәнделген, оқасы бар бөрік. зат. Қыздардың бас киімі … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
шайырғалы — (Жамб., Жам.) егес, талас тартыс, келісе алмаушылық. Ол екеуінің арасында ш а й ы р ғ а л ы сөз бар (Жамб., Жам.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
алқалы — сын. Алқа өсімдігі өскен, алқасы бар. Кешегі көгілдір белең, қияқты өзек, а л қ а л ы тау, бетегелі жон жота, бүгінде аппақ қар жамылып, қылаң қағады (Ер есімі., 110) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
оқалы — сын. Оқасы бар, оқасы әдемі. Хасан қисыны келген әдемі о қ а л ы көзілдіріктерді қалт жібермей, минус плюс, үлкен кішісіне қарамай жинай береді екен (Э.Төреханов, Таудан түс., 129) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тоқалды — сын. Тоқалы бар, тоқал алғалы. Т о қ а л д ы болғаннан бері ақ далбай киіп жүретін молда түсініксіз бірдеңелерді шұбыртып оқыды (Ө.Қанахин, Жүрек қалауы, 17) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
шоқалды — сын. Шоқалы бар, шоқалы көп; төбешікті. Ш о қ а л д ы, бұтанақты алқаптан арқа, сауырлары қызарады (Ж.Нәжімеденов, Кішкентай, 186) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
